Perspectives

Als het gaat over Groupthink gaat het meestal over het doorbreken van gedachtepatronen die ertoe leiden dat goede oplossingen over het hoofd worden gezien. Maar het kan regelrecht gevaarlijk zijn, want een groep mensen die hetzelfde denkt radicaliseert heel makkelijk. En ja, dat kan ook in de bestuurskamer van een pensioenfonds gebeuren….

Besluitvorming volgt een vooraf gedefinieerd algoritme in ons brein. Daarvan zijn we ons niet bewust en dat maakt ons slachtoffer van onze besluiten. “We nemen geen beslissingen, de beslissingen nemen ons”

Misschien denk je dat je een open cultuur hebt en dat je als bestuur openstaat voor andere ideeën dan die van jezelf. Maar is dat wel écht zo? Deze podcast gaat over de noodzaak van het planmatig organiseren van tegenspraak in de bestuurskamer en hoe dat leidt tot betere besluitvorming.

Ook een logge, hiërarchische en traditioneel werkende organisatie als de Nederlandse politie kan relatief snel een nieuwe manier van werken omarmen. Dat bewijst de nieuwe, succesvolle opsporingsmethodiek waarin kritische reflectie en scenariodenken centraal staan.

De hedendaagse samenleving is, voor zover bekend, het meest complexe systeem in het heelal. Complexe systemen zijn echter fragiel en instabiel. Big history kan helpen bij de besluitvorming om onze complexe samenleving in stand te houden.

De Schiedammer parkmoord is één van de grootste gerechtelijke dwalingen in Nederland. De oorzaak? Groupthink en tunnelvisie. Geruchtmakende zaken als deze hebben geleid tot een nieuwe aanpak bij de politie, waarin scenariodenken structureel wordt ingezet.

Wij mensen zijn dol op modellen. Ze helpen ons om complexe informatie te verwerken en te begrijpen. Ook veel economen en politici zijn er dol op, vanwege de vermeende voorspellende waarde die er aan wordt toegekend. Maar dat is een grote valkuil.

Kijk vooral ook naar wat er wél goed gaat bij de besluitvorming in de bestuurskamer van het pensioenfonds. Daar kun je veel van leren. Pensioenprofessionals Rob van Dijk en Evalinde Eeelens in gesprek over de praktijk van het besturen.

Nederlands onderzoek toont aan dat mensen nog liever naar de tandarts gaan en stofzuigen dan dat ze zich met pensioen bezighouden. Lisa Brüggen betoogt dat pensioencommunicatie anders moet.

Of het nu gaat om mensen verleiden tot pensioensparen of om overheidsaanpassingen, kennis over het menselijk gedrag krijgt steeds meer praktische toepassingen. Neurowetenschapper Tali Sharot schrijft hierover wereldwijde bestsellers, zoals Dingen gedaan krijgen. Als geen ander weet ze hoe je dat doet.

Het medicijn tegen te desastreuze gevolgen van groupthink in de bestuurskamer? Zorg voor diversiteit en organiseer tegenspraak. Margaret Heffernan legt in deze podcast uit waarom. Ook vertelt ze waarom unanieme beslissingen niet sterk zijn maar juist zwak.